اثرحفاظتی عصاره هیدرواتانولی برگ گیاه شنگ (Tragopogon Pratensis L.) در کبد موش صحرایی نر دریافت کننده استات سرب

چکیده زمینه و هدف: برخی از ترکیب‌های طبیعی و سنتتیک دارای خواص آنتی‌اکسیدانی می‌باشند که در محافظت از کبد و هم‌چنین در کاهش اثرات زیانبار سموم و فلزات سنگین از جمله سرب نقش مهمی‌ایفا می‌کنند. مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر حفاظتی عصاره هیدرواتانولی گیاه شنگTragopogon pratensis L.)) در موش صحرایی نر بود.   روش بررسی: در این مطالعه تجربی از 36 سر موش صحرایی نر در 6 گروه 6 سری استفاده شد. گروه‌ها شامل؛ کنترل، مصرف کننده سرب روزانه 5/0گرم در لیتر به مدت 4 هفته به صورت خوراکی و محلول در آب، گروه‌های تجربی 3 ، 4 و 5 مصرف سرب تحت تیمار با عصاره گیاه شنگ روزانه با دوز کم200 میلی‌گرم بر کیلوگرم، دوز متوسط 400 میلی‌گرم بر کیلوگرم و دوز زیاد 800 میلی‌گرم بر کیلوگرم به صورت گاواژو به مدت 4 هفته دریافت کردند و  گروه کنترل مثبت دریافت عصاره گیاه شنگ به تنهایی (دوز 400 میلی‌گرم بر کیلوگرم) گاواژ شد. در پایان آزمایش از موش‌ها خون‌گیری به عمل آمد و آنزیم‌های کبدی ، پروتئین کل، آلبومین ، بیلی‌روبین و مانول دی‌آلدهید اندازه‌گیری شدند. داده‌های جمع‌آوری شده به وسیله آزمون آماری آنالیز آنوا و تست توکی  تجزیه و تحلیل شدند.   یافته‌ها:  سطوح سرمی‌ آنزیم‌های کبدی(AST,ALT,ALP) در گروه دریافت کننده استات سرب در مقایسه با گروه کنترل افزایش معنی‌داری پیدا کرد(001/0p<). هم‌چنین آلبومین سرم ، پروتئین کل نسبت به گروه کنترل کاهش معنی‌دار و MDA  افزایش معنی‌دار نشان داد. در گروه‌های تیمار با عصاره شنگ آنزیم‌های کبدی به صورت معنی‌داری کاهش نشان(001/0p<). هم‌چنین افزایش معنی‌داری نیز در سطح سرمی‌آلبومین و پروتئین کل نسبت به گروه شاهد مشاهده شد.   بحث: مواد مؤثر موجود در گیاه شنگ احتمالاً به دلیل دارا بودن ترکیب‌های آنتی‌اکسیدانی موجب کاهش تولید رادیکال‌های آزاد شده و سبب تثبیت غشاء سلول‌های کبدی و کاهش آزادسازی آنزیم‌های کبدی در خون می‌گردد.